สุนัข คอลลี่ (Collie) 

หนึ่งในลักษณะเด่นของคอลลี่ขนยาว (Rough Collie) ทำความรู้จักกับสุนัขพันธุ์คอลลี่ ลักษณะนิสัย อายุขัย พร้อมข้อมูลอื่นๆ มากมาย … 

 “สุนัขพันธุ์คอลลี่” น้องหมาจากประเทศสกอตแลนด์ ด้วยความฉลาด, ซื่อสัตย์และมีความสามารถ ชาวบ้านจึงใช้น้องในการต้อนฝูงสัตว์ นอกจากนิสัยดีแล้วน้องยังมีขนที่ดูยาวพลิ้วสวยบวกกับหน้าตาที่ดูน่ารักเป็นมิตร จึงทำให้ในปัจจุบันนี้น้องกลายเป็นสมาชิกที่น่ารักของหลายๆครอบครัว มารู้จักต้นกำเนิด นิสัย การดูแลและเลี้ยงดูน้องคอลลี่กันได้เลย

ประวัติความเป็นมาของคอลลี่

น้องหมาคอลลี่มีต้นกำเนิดอยู่ที่ประเทศสกอตแลนด์  ส่วนใหญ่มาจากบริเวณที่ราบสูง เมื่อก่อนน้องเคยถูกเรียกว่า Collis, Colley, Coally, และ Coaly ที่มาจากคำว่า  col หรือ coll ในภาษาแองโกลแซกซอน นักประวัติศาสตร์บางคนก็เชื่อว่าชื่อของน้องมาจาก the colley แกะหน้าดำ (Scottish black-faced) ที่น้องหมาคอลลี่เคยทำหน้าที่ดูแล 

ในยุคหิน ชนเผ่าเร่ร่อนนำสุนัขไปยังที่หนึ่ง ซึ่งปัจจุบันก็คือทางใต้ของอังกฤษ พวกเขาใช้สุนัขในการต้อนฝูงแกะ, วัวควาย, แพะ และ หมู นักประวัติศาสตร์บางคนกล่าวว่าบรรพบุรุษของน้องคอลลี่ถูกพาไปที่เกาะอังกฤษโดยนักรบชาวโรมัน เมื่อประมาณสองพันปีที่แล้ว

พระราชินีวิคตอเรียเป็นผู้ที่ได้รับการยกย่องว่าช่วยให้คอลลี่กลายเป็นที่รู้จัก ในปี 1860 พระองค์เสด็จไปที่สกอตแลนด์ และได้ตกหลุมรักความสวยงามและนิสัยที่อ่อนโยนของเจ้าคอลลี่ จึงได้นำกลับไปที่ประเทศอังกฤษและทำให้เจ้าคอลลี่กลายเป็นที่นิยมขึ้นมา 

จากนั้นไม่นานน้องก็ถูกนำไปโชว์และเน้นพัฒนาสายพันธุ์เพื่อความสวยงามมากกว่าพัฒนาความสามารถเอาไว้ใช้งาน น้องถูกนำไปโชว์ครั้งแรกที่งานแสดงสุนัขในเมืองเบอร์มิงแฮม ประเทศอังกฤษ ปี 1860 และถูกเรียกทั่วๆไปว่า “Scotch Sheep-Dogs.” 

มีคอลลี่ตัวหนึ่งชื่อว่า Old Cockie น้องเกิดเมื่อปี 1867 และได้ถูกบันทึกว่าเป็นคอลลี่ที่เป็นต้นแบบของลักษณะคอลลี่ในปัจจุบัน และเป็นต้นกำเนิดของขนสี sable ในปี 1879 น้องคอลลี่ตัวแรกถูกนำเข้ามาในอเมริกา สมาคมสุนัขคอลลี่แห่งอเมริกาถูกก่อตั้งขึ้นในวันที่ 26 สิงหาคม 1886 และกลายมาเป็นหนึ่งในสมาคมสุนัขที่เก่าแก่ที่สุด

ลักษณะของสุนัขคอลลี่

ลักษณะทางกายภาพ

  • ความสูง : เพศผู้ 60 – 66 เซนติเมตร, เพศเมีย 55 – 60 เซนติเมตร
  • น้ำหนัก : เพศผู้ 27 – 34 กิโลกรัม, เพศเมีย 22 – 29 กิโลกรัม
  • สายพันธุ์ : สุนัขต้อนฝูงสัตว์
  • ขน : มี 2 ชนิด คือ 1.ขนหยาบ(ขนยาว) มีขนแน่น,ขนชั้นนอกจะตรง หยาบ ส่วนขนชั้นในนุ่มและหนา  2.ขนนุ่ม(ขนสั้น) ชั้นนอกหนาแน่น,เรียบตรง ขนชั้นในดกหนา
  • สีขน : มีสีมาตรฐาน 6  สี คือ สีซาเบิล, สีซาเบิลลายหินอ่อน, สีขาวและมีลายหินอ่อน, สามสี, สีเทาแต้มจุดด่างดำ, และ สีขาว 
  • ลักษณะเด่น: เป็นสุนัขขนาดกลาง มีขนยาว หูตั้ง ช่วงจมูกยาว
  • ช่วงชีวิต: 10 – 14 ปี

นิสัยและพฤติกรรมทั่วไป

น้องคอลลี่มีนิสัยน่ารัก, เป็นมิตร, อ่อนโยน และ ชอบทำกิจกรรมร่วมกับคนในครอบครัว โดยเฉพาะกับเด็กๆน้องจะชอบเล่นด้วยและคอยปกป้องดูแลไปพร้อมๆกัน นอกจากนี้น้องยังเฉลียวฉลาด, ซื่อสัตย์ มีสัญชาตญาณของการปกป้องคนที่น้องรักและสามารถเรียนรู้ได้ไว นิสัยของน้องขึ้นอยู่กับปัจจัยต่างๆ เช่น กรรมพันธุ์, การฝึกสอน และการขัดเกลาทางสังคม ลูกสุนัขที่นิสัยดีจะอยากรู้อยากเห็น ขี้เล่นและชอบเล่นกับผู้คน 

วิธีการเลี้ยงและดูแลสุนัขคอลลี่

  • น้องสามารถอยู่ในเมืองหรือในชนบทได้สบายๆตราบใดที่ได้รับการออกกำลังกายอย่างเพียงพอ พาน้องไปเดินเล่นทุกวันและให้เล่นในสนามหญ้าก็ถือว่าเพียงพอแล้ว หรือจะพาน้องไปทำกิจกรรมอื่นๆเช่น วิ่งจ็อกกิ้งหรือเดินทางไกลกับเจ้าของก็ได้เช่นกัน
  • ถ้าปล่อยให้น้องอยู่ตัวเดียวเป็นเวลานาน น้องจะเห่าเยอะมาก ถึงแม้การเห่าจะเป็นเรื่องปกติของสุนัขพันธุ์นี้ แต่น้องจะเห่าแบบไม่หยุดเมื่อรู้สึกเบื่อ, เหงา หรือรู้สึกหงุดหงิด เราสามารถหยุดพฤติกรรมนี้ได้โดยให้น้องได้มีส่วนร่วมในกิจกรรมต่างๆของครอบครัว, พาน้องไปออกกำลังกายหรือเล่นกีฬาของสุนัข เพื่อให้น้องอารมณ์ดี
  • น้องคอลลี่นั้นฝึกได้ง่าย ควรให้น้องได้ฝึกเข้าสังคมตั้งแต่ตอนเป็นลูกสุนัขเพื่อไม่ให้น้องเป็นสุนัขขี้กลัวและสามารถเข้าสังคมกับสุนัขตัวอื่นๆได้ โดยเฉพาะคำสั่ง “เงียบ” ที่ควรอยู่ในโปรแกรมการฝึกของคอลลี่ทุกตัว
  • น้องเป็นสุนัขที่สะอาด มีกลิ่นเพียงเล็กน้อยเท่านั้น ขนที่ยาวและค่อนข้างหยาบของน้องต้องการการแปรงอย่างน้อย 2 ครั้งต่อสัปดาห์ หรือจะมากกว่านี้ก็ได้เพื่อให้ขนดูยาวสลวย ส่วนน้องคอลลี่ที่ขนสั้นแปรงคนเพียงสัปดาห์ละครั้งก็เพียงพอแล้ว 
  • อาหารของคอลลี่

เพราะน้องมีความกระตือรือร้นมาก อาหารสำหรับน้องจึงต้องให้พลังงานมากเช่นเดียวกัน คอลลี่ในวัยโตจะมีกระบวนการดูดซึมที่รวดเร็ว ดังนั้นอาหารของน้องจึงต้องมีสารอาหารที่ช่วยเติมเต็มพลังงานในแต่ละวันได้อย่างเพียงพอ ถึงแม้น้องจะเริ่มมีอายุมากแต่ก็ยังค่อนข้างแอคทีฟและพร้อมใช้พลังงานยู่ตลอด ในการคำนวณปริมาณอาหารจึงต้องดูจากปริมาณแคลอรี่อยู่เสมอ

คอลลี่ในวัยโตต้องการพลังงานมากกว่า 1,000 แคลอรี่ต่อวัน ซึ่งแตกต่างจากสุนัขพันธุ์อื่นๆ เพราะ 1,000 แคลอรี่สำหรับสุนัขพันธุ์อื่นนั้นเหมาะสำหรับสุนัขโตที่ค่อนข้างแอคทีฟเลยทีเดียว

ส่วนสุนัขที่มีความแอคทีฟมากๆหรือต้องทำงาน ต้องการแคลอรี่โดยประมาณคือ 1,400 แคลอรี่ต่อวัน เพื่อช่วยให้น้ำหนักอยู่ในเกณฑ์และสามารถทำงานได้อย่างเต็มที่ เมื่อสุนัขมีอายุมากขึ้น น้องจะไม่ต้องการพลังงานมากเท่าไหร่นัก เจ้าของสามารถสังเกตได้ว่าน้องเริ่มมีความแอคทีฟและทำกิจกรรมลดน้อยลง แคลอรี่ที่น้องต้องการประมาณ 700 แคลอรี่ต่อวัน และต้องคอยดูแลพฤติกรรมการกินของน้องเพื่อไม่ให้น้องกินมากและอ้วนเกินไป

  • การให้อาหาร

ควรให้อาหารน้อง 2 มื้อต่อวัน การแบ่งอาหารออกเป็นมื้อๆอย่างน้อย 2 มื้อ จะช่วยควบคุมการใช้พลังงานในแต่ละวันได้ดี โดยเฉพาะสุนัขที่ถูกเลี้ยงเอาไว้ใช้งาน การให้อาหารเพียงมื้อเดียวแค่ตอนเช้าหรือตอนเย็นจะทำให้น้องพลังงานตกและทำงานได้ไม่เต็มที่

ควรหลีกเลี่ยงพฤติกรรมการตักอาหารให้น้องแบบตามใจชอบรวมทั้งการเทอาหารทิ้งไว้เยอะๆ เพราะอาจทำให้น้องน้ำหนักเกินได้

การให้อาหารเปียกและอาหารแห้ง

การจะให้น้องกินอาหารเปียกหรืออาหารแห้งไม่ได้มีข้อจำกัดหรือการกำหนดที่ตายตัว ขึ้นอยู่กับความชอบของแต่ละคน อาหารแห้งปกติจะราคาถูกและมีประโยชน์อยู่แล้ว ผู้ผลิตอาหารสุนัขในปัจจุบันจะมีสูตรอาหารที่อุดมไปด้วยสารอาหารที่จำเป็นต่อน้องหมา ซึ่งทำให้ง่ายต่อการควบคุมสารอาหารที่น้องหมาจะได้รับเข้าไป ส่วนอาหารเปียกจะมีปริมาณโปรตีนที่สูงกว่าอาหารแห้ง และค่อนข้างน่ากินกว่าเพราะมีปริมาณไขมันมากกว่าและรสชาติที่เข้มข้น เมื่อเราต้องเลือกว่าจะซื้ออาหารเปียกหรือแห้ง ให้ดูว่าน้องหมาชอบกินแบบไหนมากกว่าและราคาที่เราสะดวกจ่าย 

สารอาหารที่จำเป็น

น้องคอลลี่มีการดูดซึมที่เร็วและพลังเยอะ การให้อาหารที่ช่วยเสริมสร้างพลังงานจึงเป็นสิ่งจำเป็น สารอาหารจำเป็นที่น้องต้องการก็คือโปรตีนและไขมัน

  • โปรตีน

อาหารสุนัขทั่วไปจะมีโปรตีนประมาณ 25% ซึ่งหมายความว่า 1ใน4 ของแคลอรี่ทั้งหมดมาจากโปรตีน สำหรับสุนัขสายพันธุ์ที่แอคทีฟ แนะนำว่าให้เลือกซื้ออาหารที่มีปริมาณโปรตีน 50% ขึ้นไป  โปรตีนอุดมไปด้วยกรดอะมิโนที่มีประโยชน์ที่ช่วยให้น้องหมาสุขภาพดีและช่วยพัฒนากล้ามเนื้อ อาหารสุนัขที่ดีควรมีแหล่งโปรตีน 2 ชนิดขึ้นไป ควรมาจากธรรมชาติและไม่ผ่านกระบวนการแปรรูป 

  • ผักและผลไม้

ถึงน้องจะต้องการโปรตีนเยอะแต่ในอาหารควรมีแหล่งของวิตามินอย่างผักและผลไม้อยู่ด้วย เพื่อช่วยให้น้องหมามีสุขภาพดีได้อย่างสมบูรณ์ ควรมีส่วนผสมของผักและผลไม้หลากหลายชนิดจะดีกว่ามีอยู่เพียงชนิดเดียว ผักและผลไม้จะอุดมไปด้วยสารต้านอนุมูลอิสระและวิตามิน 

  • ไขมัน

ไม่ใช่ไขมันทุกชนิดจะไม่ดีไปทั้งหมด ความจริงแล้วไขมันช่วยให้ขนของน้องหมามีสุขภาพดี เป็นที่รู้กันดีว่าคอลลี่นั้นมีขนยาว ไขมันที่ดีจะช่วยให้ผิวหนังมีสุขภาพดีและช่วยเพิ่มความเงางามให้ขน นอกจากนี้ไขมันยังย่อยง่ายและช่วยเพิ่มพลังงาน อาหารสุนัขส่วนมากมีไขมันเป็นส่วนประกอบอยู่แล้ว มักถูกใช้เพื่อให้อาหารน่ากินมากขึ้น ไขมันจากปลาและเนื้อนั้นดีที่สุด เพราะอุดมไปด้วยกรดไขมันโอเมก้า นอกจากนี้ยังมีเมล็ดแฟลกซ์และน้ำมันปลาที่เป็นแหล่งของไขมันดีเช่นกัน

สารอาหารที่ควรหลีกเลี่ยง

อาหารสุนัขแทบทุกชนิดมีคาร์โบไฮเดรตอยู่ คาร์โบไฮเดรตที่ควรหลีกเลี่ยง เช่น ข้าวโพด, ข้าวสาลี และถั่วเหลือง เพราะสามารถก่อให้เกิดอาการแพ้และท้องไส้ปั่นป่วนได้ ให้หาคาร์โบไฮเดรตที่ดีจากมันเทศหรือถั่วแทน 

ส่วนประกอบที่ควรหลีกเลี่ยงอีกอย่างหนึ่งคือ สารปรุงแต่งสีและรสชาติ สารเหล่านี้ไม่ได้ให้ประโยชน์อะไรเลยทั้งด้านโภชนาการและสุขภาพ แล้วยังก่อให้เกิดการระคายเคืองและระบบภูมิคุ้มกันลดลง เราจึงควรเลือกซื้ออาหารที่มีส่วนประกอบจากธรรมชาติและมีไขมันดี เช่น ไขมันจากปลาแซลมอน

สุขภาพของสุนัขคอลลี่

ปัญหาสุขภาพที่มักเกิดขึ้นกับสุนัขพันธุ์นี้ ได้แก่

  1. โรคผิวหนังและกล้ามเนื้ออักเสบ : Dermatomyositis 
  2. โรคผิวหนังบริเวณจมูก : Collie Nose 
  3. ความผิดปกติของตาในสุนัขพันธุ์คอลลี่ : Collie Eye Anomaly 
  4. การเสื่อมของจอประสาทตา : Progressive Retinal atrophy (PRA) 
  5. ก้อนเนื้องอกบริเวณดวงตา : Nodular Granulomatous Episclerokeratitis (NGE) 
  6. โรคข้อสะโพกเสื่อม :  Hip Dysplasia
  7. อาการแพ้ : Allergies8.อาการไวต่อยา : Drug Sensitivity

คอลลี่กับเด็กและสัตว์เลี้ยงอื่นๆ

น้องคอลลี่นั้นรักเด็ก แม้จะเป็นเด็กที่ไม่ได้เลี้ยงมาพร้อมๆกันก็ตาม น้องจะมีสัญชาตญาณในการปกป้องเด็กสูงมาก จะคอยเฝ้าระวังและดูแลเด็กให้ปลอดภัยจากอันตราย แต่ผู้ใหญ่ก็ต้องสอนเด็กให้เล่นและเข้าหาสุนัขให้ถูกวิธีด้วย นอกจากนี้น้องคอลลี่ก็มีความอ่อนโยนและปกป้องสัตว์เลี้ยงตัวอื่นในบ้านด้วยเช่นกัน น้องขี้ประจบ, อ่อนโยน, ชอบปกป้อง สามารถคอยเฝ้าดูแลลูกกระต่าย, ลูกไก่ และลูกแพะได้ 

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *